- Długo trwało załatwienie tej sprawy, ale wreszcie się udało - wzdycha mieszkaniec Cisnej, który 3 lata temu wraz z nieżyjącą już małżonką zaczął „chodzić” za tym, by tablica wróciła na dawne miejsce, czego życzyło sobie wiele osób ze środowiska lokalnego.
Żołnierzy wymordowano z zimną krwią
1 kwietnia 1947 roku w zorganizowanej zasadzce przez OUN-UPA pod Łubnem w Bieszczadach zginęło 31 polskich żołnierzy WOP Wojska Ochrony Pogranicza. Byli to kawalerzyści z 4. Bałtyckiej Brygady WOP z Koszalina, którzy mieli wzmocnić strażnicę WOP w Cisnej.
Na miejscu poległo 21 żołnierzy, natomiast 10 pozostałych banderowcy uprowadzili do lasu, gdzie ich w bestialski sposób zamordowali. Uratowało się z masakry tylko 2 osoby.
Poległych pochowano na cmentarzu wojskowym w Baligrodzie, natomiast w Łubnem postawiono im pomnik.
W styczniu 2021 roku na podstawie ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego systemu totalitarnego z pomnika zdjęto tablicę z nazwiskami poległych, orła bez korony, symbol odznaczenia „Krzyż Grunwaldu” i napis „Żołnierzom LWP, WOP i KBW poległych w walkach z faszystowskimi bandami UPA w latach 1944 - 1947 w 25-lecie LWP”.
Nakaz demontażu elementów z pomnika wydał Podkarpacki Wojewódzki Inspektorat Nadzoru Budowlanego w Rzeszowie. Wykonała go gmina Baligród.
Decyzję PWINB w Rzeszowie była podparta opinią Instytutu Pamięci Narodowej. W opinii wskazano rozwiązania zmierzające do upamiętnienia poległych i pomordowanych w wyniku działań UPA na terenie gminy Baligród.
Władze gminy, choć wykonały ciążący na nich obowiązek wynikający z obowiązującego prawa, broni w sprawie pomnika nie złożyły. Zwróciły się do prezesa Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie.
Pismem z dnia 7 marca br. poinformowano Roberta Stępnia, wójta gm. Baligród, że IPN negatywnie zaopiniował przywrócenie na pomnik tablicy z nazwiskami żołnierzy WOP, którzy polegli w walkach z UPA 1 kwietnia 1947r., ale przychylił się do wszelkich działań zmierzających do renowacji tego upamiętnienia, z równoczesnym umieszczeniem tablicy z inskrypcją zaopiniowaną przez IPN.
Zaproponowano następujące jej brzmienie: PAMIĘCI POLAKÓW, ŻYDÓW I UKRAIŃCÓW, MIESZKAŃCÓW GMINY BALIGRÓD, PRZEŚLADOWANYCH I MORDOWANYCH W LATACH 1939-1947 PRZEZ OKUPANTA NIEMIECKIEGO, UKRAIŃSKICH NACJONALISTÓW, FUNKCJONARIUSZY REŻIMU KOMUNISTYCZNEGO.
IPN zaproponował również umieszczenie przy pomniku tablicy informacyjnej, która pozwoliłaby naświetlić złożoną historię gminy Baligród. Taka tablica przy pomniku stanęła.
Tablica z nazwiskami poległych i orzeł w koronie sa na pomniku
Przed 76. rocznicą mordu na żołnierzach okazało się, że na pomnik wróciła również oryginalna tablica z nazwiskami poległych, a na szczycie pomnika zawisł orzeł. Obecnie dodano mu koronę. Pozostałych elementów, zdjętych w wyniku dekomunizacji upamiętnienia, nie umieszczono na obelisku.
Nie wiadomo na razie na mocy jakiej decyzji powieszono z powrotem tablicę z nazwiskami. Tej wiedzy nie posiada obecnie IPN Oddział w Rzeszowie, ani też biuro prasowe wojewody podkarpackiego.
Nie udało nam się w czwartek skontaktować z wójtem Robertem Stępniem, gdyż był bardzo mocno zajęty. Być może uda się uzyskać informacje z gminy w najbliższym czasie.
1 kwietnia br. przed pomnikiem ma odbyć się duża uroczystość. Organizuje ją wójt gminy Baligród i Związek Żołnierzy Wojska Polskiego Koło „Weteranów i Pionierów Ziemi Leskiej”. Okolicznościowym przemówieniom ma towarzyszyć hymn, wręczenie odznaczeń i oddanie hołdu żołnierzom.
Strefa Biznesu: Takie plany mają pracodawcy. Co czeka rynek pracy?
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?